BADANIA
GLEB I PODŁOŻY OGRODNICZYCH
Odczyn
pH
Pozwala określić czy gleba
ma odczyn kwaśny, obojętny czy zasadowy a co za tym idzie dostarcza informacji
o potrzebie wapnowania danej gleby lub podłoża.
Azot
mineralny (azot amonowy i azotanowy)
Pozwala określić zawartość
tego składnika w glebie i daje informację o potrzebie jego uzupełnienia przez
nawożenie. Stosowanie zbyt niskich dawek zubaża glebę, zbyt wysokie dawki
prowadzą do strat fosforu i potasu. Azot w świecie
roślin jest główną siłą napędową wzrostu wegetatywnego.
Fosfor
przyswajalny
Pozwala określić zawartość
tego składnika w glebie w formie przyswajalnej dla roślin i daje informację o
potrzebie jego uzupełnienia przez nawożenie. Jego niedobór skutkuje
zahamowaniem wzrostu. Niedobór fosforu powoduje bardzo słaby rozwój systemu korzeniowego. Bez
dobrego odżywienia fosforem we wcześniejszych fazach rozwojowych roślin nie
można uzyskać dobrego plonu nasion (ziarna).
Potas przyswajalny
Pozwala określić zawartość
tego składnika w glebie w formie przyswajalnej dla roślin i daje informację o
potrzebie jego uzupełnienia przez nawożenie. Dobre zaopatrzenie roślin w potas
zwiększa reakcję na nawożenie azotem. Zbyt wysoka zawartość potasu blokuje
przyswajanie magnezu dla roślin. Decyduje o plonie i jakości uprawianych roślin
np. zawartości skrobi, białka, cukru itd. Potas zwiększa odporność roślin na
choroby i wyleganie oraz mrozoodporność.
Magnez
przyswajalny
Pozwala określić zawartość
tego składnika w glebie w formie przyswajalnej dla roślin i daje informację o
potrzebie jego uzupełnienia przez nawożenie. Magnez wchodzi w skład chlorofili
i właśnie w tej postaci jest go najwięcej w komórkach zielonych organów roślin.
Niedobór magnezu powoduje:
spadek odporności roślin na choroby, niższe plony, pogarsza jakość plonów, niższą zawartość białka, tłuszczu i cukrów.
Chlorki
Zawartość chlorków określa
się w podłożach ogrodniczych. U większości roślin zwiększone
stężenie chlorków w podłożu powoduje słaby wzrost oraz negatywnie wpływa
zarówno na wielkość jak i jakość plonu. Przejawia się to utratą walorów smakowych, spadkiem poziomu cukru,
skrobi i białka oraz spadkiem zdolności do przechowywania zarówno w postaci
surowej jak i przetworzonej.
Wapń
Wapń jest bardzo ważnym
składnikiem dla roślin. Pierwiastek ten wchodzi w skład ścian komórkowych
(wzmacnia je i pogrubia), a także decyduje o jędrności i trwałości roślin. Jest odpowiedzialny za stabilność
strukturalną tkanek. Decyduje o tolerancji roślin na czynniki zewnętrzne oraz
stresowe. Poprzez wpływ na zmianę odczynu reguluje przyswajalność innych
składników pokarmowych oraz pierwiastków toksycznych np. glinu.
Siarka
Gdy roślina
nie ma do dyspozycji dostatecznej ilości siarki następuje pogorszenie
pobierania azotu z gleby oraz
zahamowanie jego obiegu w roślinie. W wyniku tego następuje zwiększenie
zawartości azotanów, które w dużych stężeniach są dla roślin trujące. Siarka
jest pierwiastkiem rozpowszechnionym w przyrodzie i jako składnik aminokwasów
siarkowych (metioniny, cysteiny, cystyny) spełnia bardzo ważne funkcje w
kształtowaniu jakości białka roślinnego
Zasolenie
Zasolenie to sumaryczne
stężenie rozpuszczalnych soli w glebie lub podłożu. W szklarniowych uprawach
warzyw, gdzie często stosuje się wysokie dawki nawozów mineralnych, stężenie
soli może wzrosnąć do poziomu szkodliwego dla roślin. Dlatego też przy
wykonywaniu każdej analizy chemicznej na zawartość makroelementów (zarówno
przed rozpoczęciem uprawy, jak i w okresie wzrostu roślin) należy kontrolować
stężenie soli.
Mikoroelementy (żelazo, bor, miedź, cynk, mangan)
Pomimo małego
zapotrzebowania roślin na mikroelementy, ich niedobór może mieć duże
konsekwencje. Decydują one bowiem o efektywnym wykorzystaniu azotu, fosforu czy
pozostałych makroskładników w tworzeniu biomasy. Mikroelementy są
pierwiastkami, które biorą udział w wielu ważnych procesach biologicznych
roślin, m. in. jako składniki lub aktywatory enzymów, uczestniczą w wielu
procesach metabolicznych oraz spełniają bardzo ważne funkcje fizjologiczne w
roślinie. Niedobór mikroelementów prowadzi w pierwszej kolejności do obniżenia
odporności roślin na niekorzystne warunki środowiska oraz zwiększenia podatności
na patogeny, a następnie do obniżenia poziomu jej plonowania i pogorszenia jego
jakości.
Węgiel
organiczny
Na podstawie ilościowego
oznaczenia zawartości węgla organicznego określa się ilość próchnicy w glebie, gdyż
stanowi on główny składnik związków organicznych wchodzących w skład próchnicy.
Wpływa ona na aktywność mikroflory i mikrofauny glebowej oraz na wzrost i
rozwój roślin, poprawia strukturę gleby i tym samym ułatwia uprawę roślin. Ma
pośredni wpływ na przyswajanie mikroelementów przez rośliny. Jest magazynem
składników pokarmowych w glebie - azotu, fosforu, węgla oraz potasu, magnezu,
wapnia i innych, które po zmineralizowaniu są dostępne dla roślin.